ارزیابی تغییرات مکانی جانداران خاکزی و تاج پوشش درختان با استفاده از نظریه فرکتال (مطالعه موردی: جنگل‌های حاشیه رودخانه مارون)

Authors

  • احسان صیاد دانشیار ‌‌جنگلداری، ‌‌دانشگاه ‌‌رازی، ‌‌کرمانشاه، ‌‌ایران
  • حمید طالشی مربّی ‌‌جنگلداری، ‌‌دانشگاه ‌‌صنعتی ‌‌خاتم ‌‌الانبیاء ‌‌ بهبهان، ‌‌بهبهان، ‌‌ایران
  • شایسته غلامی استادیار ‌‌جنگلداری، ‌‌دانشگاه ‌‌رازی، ‌‌کرمانشاه، ‌‌ایران
Abstract:

از ‌‌آنجا ‌‌که ‌‌پایداری ‌‌پوشش ‌‌گیاهی ‌‌در ‌‌جنگل‌‌های ‌‌حاشیة ‌‌رودخانه،‌‌ ‌‌نقش ‌‌حیاتی ‌‌در ‌‌حفظ ‌‌اکوسیستم ‌‌‌‌دارد، ‌‌احیا ‌‌و ‌‌مدیریت ‌‌آن ‌‌برای ‌‌پایداری ‌‌عملکرد ‌‌بوم‌‌سازگان ‌‌ضروری ‌‌است. ‌‌در ‌‌این ‌‌جنگل‌ها، ‌‌توزیع ‌‌مکانی ‌‌جانداران ‌‌خاکزی ‌‌و ‌‌پوشش ‌‌گیاهی ‌‌به ‌‌عنوان ‌‌شاخص‌‌های ‌‌مهمّ ‌‌پایداری، ‌‌تحت ‌‌تأثیر ‌‌عوامل ‌‌متعدّدی ‌‌قرار ‌‌داشته ‌‌و ‌‌الگوی ‌‌آنها ‌‌دارای ‌‌نوسانات ‌‌بسیار ‌‌است. ‌‌در ‌‌بررسی ‌‌حاضر ‌‌از ‌‌نظریّة ‌‌فرکتال ‌‌به ‌‌منظور ‌‌توصیف ‌‌تغییرات ‌‌مکانی ‌‌‌تاج‌پوشش ‌‌درختان ‌‌و ‌‌‌تنوّع ‌‌زیستی ‌‌ماکروفون ‌‌خاک ‌‌در ‌‌جنگل‌‌های ‌‌حاشیة رودخانة ‌‌مارون ‌‌در ‌‌استان ‌‌خوزستان ‌‌استفاده ‌‌شده ‌‌است. ‌‌قطعه‌نمونه­ها ‌‌بر ‌‌روی ‌‌ترانسکت‌‌هایی ‌‌با ‌‌فاصلة ‌‌100 ‌‌متر ‌‌از ‌‌یکدیگر ‌‌و ‌‌عمود ‌‌بر ‌‌رودخانه ‌‌برای ‌‌جمع‌‌آوری ‌‌ماکروفون ‌‌خاک ‌‌واقع ‌‌شدند. ‌‌فاصلة ‌‌قطعه‌نمونه‌‌های ‌‌ماکروفون ‌‌از ‌‌یکدیگر ‌‌50 ‌‌متر ‌‌انتخاب ‌‌گردید. ‌‌سپس ‌‌ماکروفون ‌‌خاک ‌‌در ‌‌قطعه‌نمونه‌‌هایی ‌‌با ‌‌ابعاد ‌‌50 ‌‌سانتی‌‌متر ‌‌× ‌‌50 ‌‌سانتی‌‌متر، ‌‌در ‌‌عمق ‌‌10-‌‌0 ‌‌سانتی‌‌متری ‌‌خاک ‌‌و ‌‌به ‌‌روش ‌‌دستی ‌‌جمع‌‌آوری ‌‌شدند. ‌‌شاخص‌‌های ‌‌‌تنوّع ‌‌جانداران ‌‌خاکزی ‌‌شامل ‌‌یکنواختی ‌‌(شلدون)،‌‌‌تنوّع ‌‌(شانون) ‌‌و ‌‌غنا ‌‌(منهنیک) ‌‌محاسبه ‌‌شدند. ‌‌همچنین ‌‌درصد ‌‌‌تاج‌پوشش ‌‌کل، ‌‌‌تاج‌پوشش ‌‌پده، ‌‌گز ‌‌و ‌‌سریم، ‌‌در ‌‌قطعه‌نمونه‌‌هایی ‌‌به ‌‌ابعاد ‌‌5 ‌‌متر ‌‌× ‌‌5 ‌‌متر ‌‌مورد ‌‌اندازه‌‌گیری ‌‌قرار ‌‌گرفتند. ‌‌نتایج ‌‌نشان ‌‌دادند ‌‌که ‌‌میزان ‌‌ضریب ‌‌تغییرات ‌‌شاخص‌‌های ‌‌‌تنوّع ‌زیستی ‌‌جانداران ‌‌خاکزی ‌‌و ‌‌‌تاج‌پوشش ‌‌پده، ‌‌گز ‌‌و ‌‌سریم، ‌‌زیاد ‌‌است. ‌‌همچنین ‌‌هیچ‌کدام ‌‌از ‌‌متغیّرها، ‌‌خودهمبستگی ‌‌ندارند ‌‌که ‌‌در ‌‌واقع ‌‌تأیید‌‌کنندة ‌‌عدم ‌‌وجود ‌‌ساختار ‌‌مکانی ‌‌مشخّص ‌‌آنهاست. ‌‌بررسی ‌‌نحوة ‌‌پراکنش ‌‌متغیّرها ‌‌نشان ‌‌می‌‌دهد ‌‌که ‌‌نوسانات ‌‌شدیدی ‌‌در ‌‌منطقه ‌‌وجود ‌‌دارد ‌‌و ‌‌تغییرات ‌‌مکانی ‌‌دارای ‌‌ساختار ‌‌و ‌‌نظام‌‌مندی ‌‌مشخّصی ‌‌نیست ‌‌و ‌‌مقدار ‌‌بُعد ‌‌فرکتالی ‌‌متغیّرها ‌‌نیز ‌‌بالاست. ‌‌در ‌‌واقع ‌‌با ‌‌افزایش ‌‌سطح ‌‌مطالعاتی، ‌‌تغییرات ‌‌مکانی ‌‌متغیّرها ‌‌با ‌‌جزئیات ‌‌بیشتری ‌‌آشکار ‌‌می‌‌شود.  

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ارزیابی تغییرات مکانی جانداران خاکزی و تاج پوشش درختان با استفاده از نظریه فرکتال (مطالعه موردی: جنگل های حاشیه رودخانه مارون)

از آنجا که پایداری پوشش گیاهی در جنگل های حاشیه رودخانه، نقش حیاتی در حفظ اکوسیستم دارد، احیا و مدیریت آن برای پایداری عملکرد بوم سازگان ضروری است. در این جنگل ها، توزیع مکانی جانداران خاکزی و پوشش گیاهی به عنوان شاخص های مهمّ پایداری، تحت تأثیر عوامل متعدّدی قرار داشته و الگوی آنها دارای نوسانات بسیار است. در بررسی حاضر از نظریّه فرکتال به منظور توصیف تغییرات مکانی تاج پوشش درختان و تنوّع زیستی ما...

full text

ارتباط تنوع‌ زیستی جانداران بزرگ خاکزی با درختان و درختچه‌های جنگل‌های حاشیه رودخانه مارون استان خوزستان

Soil macrofauna biodiversity has an important role in ecosystem services. In order to find how soil macrofauna biodiversity is related to trees and shrubs in riparian forest of Maroon River in Khuzestan province, soil macrofauna were collected using hand-sorting procedure from 0-10 and 10-25 cm soil depths in 50 cm × 50 cm plots, 50 meters from each other on transects 100 meters apart and perpe...

full text

ارتباط تنوع زیستی جانداران بزرگ خاکزی با درختان و درختچه های جنگل های حاشیه رودخانه مارون استان خوزستان

تنوع زیستی جانداران بزرگ خاکزی نقش بسیار مهمی را در ارائه خدمات بوم سازگان دارد. به منظور یافتن ارتباط تنوع زیستی جانداران بزرگ خاکزی با درختان و درختچه ها، این جانداران به روش دستی از عمق های10-0 و 25-10 سانتی متری خاک در قطعه نمونه های 50 × 50 سانتی مترمربع، با فاصله 50 متر روی ترانسکت هایی با فاصله 100 متر از یکدیگر و عمود بر رودخانه جمع آوری شدند. در مجموع تعداد 175 قطعه نمونه برداشت شد. در...

full text

مطالعه الگوی مکانی درختان پده در توده های خالص و آمیخته حاشیه رودخانه مارون، بهبهان

بررسی الگوی مکانی درختان در توده‌های طبیعی به‌عنوان راهنمایی برای پی بردن به گرادیان‌ها و محدودیت‌های محیطی و شرایط اکولوژیکی مانند رقابت و همچنین نیازهای گونه‌ها دارای اهمیت زیادی است. در این تحقیق الگوی مکانی گونه پده در دو توده خالص و آمیخته با کمک دو گروه شاخص‌های فاصله‌ای و کوادراتی موردمطالعه قرار گرفت. ابتدا دو توده مورد آماربرداری صد در صد قرار گرفتند و تراکم، تاج‌پوشش و الگوی واقعی پرا...

full text

ارزیابی تغییرات الگوی پیچان رودی رودخانه مارون و تحلیل هیدروژئومورفولوژی منطقه مطالعه موردی: رودخانه مارون (از سرچشمه تا ورودی آن به رودخانه جراحی)

رودخانه­ها نقش مهمی در تغییرات لندفرمها بازی می­کنند و تاثیر بسزایی بر بهره برداری انسانی از محیط­های پیرامون خود دارند. بررسی تغییرات بستر و مورفومتری رودخانه­ها از مباحث علم ژئومورفولوژی رودخانه­ای می­باشد. ارزیابی مورفومتری رودخانه از نگاه علوم زمینی و ژئومورفولوژی در مدیریت توسعه پایدار منطقه مهم بوده و از نگاه تغییرشکل بر لندفرمهای منطقه موثر است. در این تحقیق به رودخانه مارون پرداخته می­ش...

full text

شناسایی تیپ های مهم درختی جنگلهای حاشیه رودخانه مارون بهبهان

اولین قدم برای مدیریت بهتر جنگلهای رودخانه ای توصیف و تحلیل دقیق آنها می باشد. خصوصا" تغییرپذیری بالای این توده های جنگلی که تحت نام تیپ های مختلف تعریف می گردد. راه حل رسیدن به یک تحلیل دقیق و با کمترین خطا استفاده از روش تیپ بندی کلاسیک می باشد که مبتنی بر تکنیک های عینی است. یکی از روشهای مهم عینی در تعیین تیپ استفاده از شاخص اهمیت یا importance value index است که خود بر پایه فراوانی نسبی، ت...

15 صفحه اول

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 6  issue 19

pages  89- 98

publication date 2016-08-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023